Τραυματισμοί Βραχιονίου Πλέγματος

Το βραχιόνιο πλέγμα αποτελείται από ένα πολύπλοκο δίκτυο νεύρων που εκτείνεται από τον αυχένα έως τον ώμο και το άνω άκρο. Ελέγχει την κίνηση και την αισθητικότητα του ώμου, του βραχίονα, του αντιβραχίου και του χεριού. Οι τραυματισμοί του βραχιονίου πλέγματος, όταν προκύψουν, μπορεί να έχουν σημαντικές συνέπειες στην καθημερινότητα του ασθενούς, προκαλώντας μυϊκή αδυναμία, παράλυση ή αισθητικές διαταραχές στο άνω άκρο.

Οι τραυματισμοί αυτοί κυμαίνονται από ήπιες παροδικές πιέσεις μέχρι σοβαρές βλάβες με πλήρη αποκοπή των νευρικών ινών. Η σωστή διάγνωση και η έγκαιρη θεραπευτική προσέγγιση μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την πρόγνωση.

Πού οφείλονται οι τραυματισμοί του βραχιονίου πλέγματος;

Οι τραυματισμοί μπορεί να είναι αποτέλεσμα τροχαίων ατυχημάτων, ιδίως όταν το κεφάλι εκτινάσσεται προς την αντίθετη κατεύθυνση από τον ώμο.

Αθλητικές κακώσεις, ιδιαίτερα σε αθλήματα επαφής όπως το ράγκμπι, αποτελούν επίσης συχνή αιτία.

Κατά τον τοκετό, τραυματισμοί μπορεί να προκύψουν σε περιπτώσεις δυστοκίας ώμων, οδηγώντας σε μαιευτική παράλυση.

Επιπλέον, όγκοι ή ανευρύσματα μπορεί να πιέζουν τα νεύρα προκαλώντας αντίστοιχα συμπτώματα. Τέλος, σε μετατραυματικές καταστάσεις, μπορεί να προκύψει αποκόλληση των νεύρων από τον νωτιαίο μυελό, οδηγώντας σε σοβαρές βλάβες.

Κατηγορίες τραυματισμού

Οι τραυματισμοί του βραχιονίου πλέγματος ταξινομούνται σε:

• Νευροπραξία: Προσωρινή απώλεια λειτουργίας χωρίς βλάβη του νεύρου. Η αποκατάσταση γίνεται εντός εβδομάδων.
• Αξονότμηση: Το νεύρο τραυματίζεται αλλά το περίβλημα του παραμένει άθικτο. Υπάρχει ελπίδα αυτόματης ανάπλασης.
• Νευρότμηση: Ο πλήρης διαχωρισμός του νεύρου. Απαιτείται χειρουργική επέμβαση για αποκατάσταση.
• Αποσπασ τικές ρήξεις από το νωτιαίο μυελό: Πρόκειται για τις πιο σοβαρές μορφές τραυματισμού και δεν επιδιορθώνονται χειρουργικά.

Κλινική εικόνα – Συμπτώματα

Τα συμπτώματα εξαρτώνται από την εντόπιση και τη βαρύτητα του τραυματισμού και περιλαμβάνουν:

• Αδυναμία ή πλήρη ακινησία του άνω άκρου
• Απώλεια αίσθησης ή μούδιασμα
• Έντονο νευροπαθητικό πόνο (καυστικό, ηλεκτρικό ή σουβλερό)
• Μυϊκή ατροφία με την πάροδο του χρόνου
• Πτώση του ώμου ή του βραχίονα

Διάγνωση τραυματισμού βραχιονίου πλέγματος

Η διάγνωση βασίζεται αρχικά στη λήψη λεπτομερούς ιστορικού, όπου λαμβάνονται υπόψη πιθανά τραύματα, ατυχήματα ή τοκετοί με επιπλοκές. Στη συνέχεια ακολουθεί κλινική εξέταση, η οποία εστιάζει στον έλεγχο της κινητικότητας, της αισθητικότητας και των αντανακλαστικών του άνω άκρου.

Το ηλεκτρομυογράφημα (ΗΜΓ) είναι ιδιαίτερα χρήσιμο, καθώς καταγράφει τη νευρική αγωγιμότητα και τον βαθμό της βλάβης, παρέχοντας κρίσιμες πληροφορίες για τη βαρύτητα του τραυματισμού.
Η μαγνητική τομογραφία, ειδικά με εστίαση στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης και στο ίδιο το πλέγμα, συμβάλλει στην ακριβή χαρτογράφηση των βλαβών.

Σε περιπτώσεις όπου υπάρχει υποψία για συνοδό αγγειακή βλάβη, χρησιμοποιείται και η μαγνητική αγγειογραφία, ώστε να εξεταστεί λεπτομερώς η αγγειακή ακεραιότητα.

Θεραπεία

Η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο και τη σοβαρότητα του τραυματισμού.

Συντηρητική αντιμετώπιση

Η συντηρητική αντιμετώπιση εφαρμόζεται κυρίως σε περιπτώσεις με μερική ή πιθανή αποκατάσταση της νευρικής λειτουργίας. Η φυσικοθεραπεία παίζει κεντρικό ρόλο, καθώς συμβάλλει στην πρόληψη της μυϊκής ατροφίας και στη διατήρηση του εύρους κίνησης.

Παράλληλα, η φαρμακευτική αγωγή βοηθά στον έλεγχο του νευροπαθητικού πόνου, ο οποίος συχνά συνοδεύει τέτοιες βλάβες. Ορθωτικά μέσα, όπως νάρθηκες, χρησιμοποιούνται για τη στήριξη του άκρου και τη σταθεροποίηση των αρθρώσεων.

Χειρουργική αντιμετώπιση

Όταν δεν παρατηρείται βελτίωση εντός τριών έως έξι μηνών, ή όταν πρόκειται εξαρχής για σοβαρές βλάβες του πλέγματος, προτείνεται χειρουργική παρέμβαση.
Οι τεχνικές περιλαμβάνουν συρραφές νεύρων ή τοποθέτηση νευρικών μοσχευμάτων με στόχο την αποκατάσταση της συνέχειας των νεύρων.

Σε περιπτώσεις όπου αυτό δεν είναι εφικτό, εφαρμόζονται νευρομεταφορές, δηλαδή μεταφορά υγιών νεύρων από γειτονικές περιοχές για να αναλάβουν τη λειτουργία των κατεστραμμένων. Σε χρόνιες βλάβες ή όταν έχει παρέλθει πολύς χρόνος από τον τραυματισμό, μπορεί να προκριθούν μυομεταφορές για την αποκατάσταση της κινητικότητας με τη χρήση άλλων μυϊκών ομάδων.

Τέλος, για την πλήρη λειτουργική αποκατάσταση απαιτείται συχνά η συνεργασία εξειδικευμένης ομάδας μικροχειρουργών, ώστε να εξασφαλιστεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τον ασθενή.

Προεγχειρητική προετοιμασία & διαδικασία επέμβασης

Πριν από την επέμβαση, ο ασθενής υποβάλλεται σε πλήρη νευρολογικό και ακτινολογικό έλεγχο, προκειμένου να εντοπιστεί με ακρίβεια η βλάβη και να σχεδιαστεί το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο.
Η χειρουργική αποκατάσταση πραγματοποιείται με εξειδικευμένες μικροχειρουργικές τεχνικές και πάντα υπό γενική αναισθησία. Η διάρκεια της επέμβασης εξαρτάται από την πολυπλοκότητα της βλάβης, κυμαίνεται όμως συνήθως μεταξύ τριών και έξι ωρών. 

Μετά την επέμβαση, ακολουθεί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας και κινησιοθεραπείας, το οποίο είναι απαραίτητο για την επαναφορά της λειτουργικότητας του άνω άκρου.
Η πλήρης ανάρρωση μπορεί να διαρκέσει από μερικούς μήνες έως και δύο έτη, ανάλογα με τη σοβαρότητα του τραυματισμού και την ανταπόκριση του οργανισμού στη θεραπεία.

Επιπλοκές

Οι πιθανές επιπλοκές που ενδέχεται να εμφανιστούν περιλαμβάνουν μόνιμη παράλυση, απώλεια αισθητικότητας στην προσβεβλημένη περιοχή, χρόνιο νευροπαθητικό πόνο καθώς και δυσκολία στην επανένταξη του ασθενούς στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Για τον λόγο αυτό, η έγκαιρη διάγνωση και η άμεση, εξειδικευμένη χειρουργική παρέμβαση αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες για την πρόληψη των επιπλοκών και τη βέλτιστη έκβαση της θεραπείας.

Οι τραυματισμοί του βραχιονίου πλέγματος απαιτούν πολυδιάστατη και εξειδικευμένη προσέγγιση. Ο Δρ. Ιωάννης Κορμπάκης, εξειδικευμένος μικροχειρουργός περιφερικών νεύρων, προσφέρει πλήρη διαγνωστικό και θεραπευτικό σχεδιασμό, βασισμένο στα πρότυπα μεγάλων ευρωπαϊκών κέντρων. Η εμπειρία, η ακρίβεια στην επιλογή θεραπείας και η αφοσίωση στην αποκατάσταση του ασθενούς είναι τα βασικά στοιχεία για ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα.

Συχνές Ερωτήσεις (FAQs)

• Τι είναι το βραχιόνιο πλέγμα;
  Πρόκειται για ένα δίκτυο νεύρων που ξεκινά από τον αυχένα και ελέγχει το άνω άκρο.
• Μπορεί να αποκατασταθεί η λειτουργία μετά από τραυματισμό;
  Ναι, ανάλογα με τη βαρύτητα. Οι ήπιες περιπτώσεις αποκαθίστανται αυτόματα. Οι σοβαρές απαιτούν χειρουργική επέμβαση.
• Πότε είναι απαραίτητη η χειρουργική επέμβαση;
  Όταν η λειτουργία δεν αποκαθίσταται εντός 3–6 μηνών ή όταν υπάρχει σοβαρή νευρική βλάβη.
• Πόσο διαρκεί η ανάρρωση;
  Η πλήρης αποκατάσταση μπορεί να διαρκέσει από 6 έως 24 μήνες, ανάλογα με τη βλάβη και την ανταπόκριση στη θεραπεία.
• Ο Δρ. Κορμπάκης αναλαμβάνει την αντιμετώπιση τέτοιων τραυματισμών;
  Ναι. Είναι εξειδικευμένος στη μικροχειρουργική περιφερικών νεύρων και έχει σημαντική εμπειρία στην αποκατάσταση του βραχιονίου πλέγματος.